De rode dameszool blijft in ieder geval in
juristenland volop in de mode. Daar dacht ik aan toen ik in ons wekelijkse
juridisch spreekuur voor designers en uitvinders ook vragen kreeg over
bescherming en namaak. Welnu, die rode zool dan. Eerder schreef ik in een column
dat een Belgische rechter het “rode-zolenmerk” van damesschoenenontwerper
Louboutin had vernietigd: “Natúúrlijk,
zegt de rechter, kun je een bepaalde vorm als merk beschermen; dat kan echter
niet als die vorm beslissend is voor de esthetische aantrekkelijkheid en dus
voor de marktwaarde van het product. [..] rode zolen blijken al geruime tijd
gangbaar te zijn voor damesschoenen, dus zo onderscheidend is het allemaal niet
meer! […] Een merk is een herkenningsteken van welke onderneming iets afkomstig
is. Een Coca Colaflesje is ook beschermd als vormmerk, maar wat verkocht wordt
is de inhoud. Als vormmerk en wat verkocht wordt één zijn, zoals de schoen met
rode zool, ziet de consument dat niet als herkenningsteken, tenzij je de eerste
bent die die vorm toepast. In de woorden van de rechter: als dat teken "op
significante wijze afwijkt van de norm of van wat in de betrokken sector
gangbaar is".
Louboutin stelde hoger beroep in. Onlangs heeft
het hof in dat hoger beroep uitspraak
gedaan: merk tóch geldig, vernietiging ongedaan gemaakt! Het hof zei kort
samengevat het volgende: het is geen kleurmerk en geen vormmerk, maar een
beeldmerk, waarvan een specifiek aangeduide kleur rood (“Pantone 18-1663TP”) deel
uitmaakt. Want: de contouren van de zool maken expliciet geen onderdeel uit van
de merkregistratie. Maar wat is dan de afgrenzing van dit beeldmerk? Kennelijk
hebben we nu te maken met een beeldmerk dat een willekeurige vorm kan aannemen.
Als iemand nu een rode streep of rode sterren op de zool van een schoen zet, is
het dan ook merkinbreuk? Kortom, de grens van wat een beeldmerk is, wordt hier
opgerekt om Louboutin een ontsnappingsweg te geven. Immers, met een vormmerk
was Louboutin de klos geweest, de wet zegt immers dat “niet als merken worden
beschouwd tekens die uitsluitend bestaan uit een vorm die door de aard van de
waar wordt bepaald“. Het hof heeft een nieuw soort merk in het leven geroepen:
het vormloze beeldmerk!
Daarna huppelt het hof verder alsof het (toch)
een kleurmerk is, om zich de daarbij behorende vraag te stellen of dit is ingeburgerd
als herkenningsteken (“oh, rode zool, dus Louboutin”). Anderen hebben ook wel
eens een rode zool gebruikt als decoratief element, maar niet als
herkenningsteken. Louboutin heeft het stelselmatig gebruikt als
herkenningsteken, dus is het een herkenningsteken geworden, aldus het hof. Een
teleurstellende uitspraak: het hof erkent enerzijds dat een bepaalde decoratie
al meerdere malen eerder door anderen werd gebruikt, maar anderzijds dat iemand
die decoratie nu tóch voor zichzelf kan monopoliseren!
mr. Hub Dohmen
Dohmen advocaten - Van idee tot product, wij spreken uw taal en
kennen uw recht
Geen opmerkingen:
Een reactie posten