Inbreuk auteursrecht, ofwel: 'Ja maar, bestond al' II


In een eerdere column schreef mijn collega Jan Smolders al dat “Ja maar, zoiets bestond al” een relevant verweer kan zijn tegen een vordering op grond van inbreuk. In dat geval ging het over modelrecht. In de onderstaande casus is het onderwerp: auteursrecht.


Lampenkappen: big of niet?
Het idee blijft hetzelfde: B spreekt C aan, want die heeft inbreuk gepleegd, C verweert zich met de stelling dat er vóór B al een A was bij wie B heeft afgekeken. Hoe gaat dat ‘in het echt’? Nou, zo: Biglight spreekt Spinlight aan. Waarom? Klik hier. Ja, die serie lampenkappen lijkt wel als twee druppels water op elkaar. Een vraag die wij vaak op ons gratis wekelijks spreekuur krijgen: mag zoiets zomaar?


Als er auteursrecht op zit, nee. Maar wanneer zit er dan auteursrecht op? Het criterium uit de rechtspraak is of er sprake is van een “eigen oorspronkelijk karakter en het persoonlijk stempel van de maker”. Maar wat is dat dan? Kort samengevat: je mag het niet zelf al gekopieerd hebben en er moeten creatieve keuzes in zitten.


Biglight beroept zich op haar auteursrecht. Spinlight gaat daar tegenin: geen auteursrecht, het betreft zeer gebruikelijke vormen die ontleend zijn aan de geometrie en die door verschillende lampenmakers worden gefabriceerd en verkocht. Biglight bindt een beetje in: alleen de lampen met een dubbele laag (4, 8, 9, 10, 11 en 12) hebben auteursrecht, de rest niet. De rechter oordeelt dus alleen over de lampen met een dubbele laag. Die zijn ook niet bijster creatief, maar ook niet “nul creatief”, zo vindt de rechter. Daar kroop Biglight door het oog van de naald.


Gratis modelbeschermingEven een zijstapje: indien de lampenkappen niet langer dan drie jaar op de markt waren, had Biglight ook voor het anker kunnen gaan liggen van het “ongeregistreerd Europees model”. Een ongeregistreerd Europees model houdt in: drie jaar gratis bescherming tegen namaak, creativiteit niet vereist, het enige dat je hoeft te doen, is zeggen dat er een “eigen karakter” aan zit en waar hem dat dan in zit; registratie is niet nodig.


Wie was eerst?Dan terug naar de Biglightzaak. Er is dan nog de vraag of die ­ geringe ­ creativiteit van Biglight zelf is of dat Biglight ook al heeft ‘afgekeken’ van anderen. De rechter kan niet beoordelen of er inderdaad eerdere lampenkappenmakers (3x woordwaarde) waren met iets soortgelijks ­ het zogenoemde ‘vormgevingserfgoed’ of ‘Umfelt’. De bewijslast daarvan ligt bij Spinlight en er is geen enkele foto van eerdere lampenkappen aan de rechter getoond. Dus kan de rechter niet anders dan uitgaan van het auteursrecht van Biglight. De vraag of de lampen links in het plaatje zijn ontleend aan de lampen rechts is ook snel beantwoord. Dus: inbreuk, stoppen en betalen.


Tip om problemen te voorkomenWat leren we hier nu van? Wordt u geconfronteerd met een “ja maar, zoiets bestond al” als reactie op uw e- mail om te stoppen, zwaai dan met onderstaande uitspraak en vraag de ander om bewijs van eerder gelijkend “vormgevingserfgoed”. Zonder dat laatste gaat de namaker gewoon nat bij de rechter. Lees het vonnis hier.

Mr. Hub Dohmen
Twitter: @HDohmen
Dohmen Advocaten – Van idee tot product, wij spreken uw taal en kennen uw recht

Geloof niet blindelings in onaantastbaarheid registratie intellectuele eigendom

Een fantastische oplossing van namaakkwesties — en een smeuïg verhaal ...

 

Niet meer de ‘bricks’ bepalen de waarde van een onderneming, maar de ideeën, designs, uitvindingen en creaties, beleving, ‘look and feel’, van een klein, simpel gebruiksvoorwerp, via een artistiek schilderij tot een hoogwaardig productieproces. Iedereen inspireert iedereen, of het nu gaat om auteursrecht, merk, octrooi / patent, domeinnaam, handelsnaam, model, design, hoogwaardige technologie, vernieuwend webdesign of innovatie enzovoort enzovoort. Wat de een als ‘diefstal’, ‘namaak’, ‘counterfeit’ of ‘piraterij’ beschouwt, noemt de ander ‘lenen’ en weer een ander ’geïnspireerd door’ of ‘op elkaars schouders gaan staan’.

In de technology draaien bedrijven als Apple en Samsung om elkaar heen wegens octrooi-/patentschending en het gebruiken van elkaars design. In de detailhandel is het aanleunen van een starter tegen de handelsnaam van een ‘oldtimer’ een ware rage. Webdesigners weten meestal wel dat je geen foto’s die je op het web vindt, mag ‘lenen’, maar bij MKB’ers met een CMS staat een foto met andermans auteursrecht/persoonlijkheidsrecht vaak binnen vijf minuten op de site. Handelaren in gebruikte auto’s en auto-onderdelen of autoreparatie/-restauratiebedrijven willen graag de automerken waarin zij gespecialiseerd zijn in hun domeinnaam vermelden.

Een goed voorbeeld van inspiratie door andermans modellen/designs is de schoen(mode). Uit die schoenmode volgt nu een waar gebeurd verhaal. Een designschoenenboetiek – met eigen ontwerpen – benadert ons naar aanleiding van onze gespecialiseerde juridische workshops en columns voor creatieven, o.a. bij KvK en CreatiefZuid. De cliënt kreeg een sommatie van een advocaat: “U verkoopt een designpump die heel erg lijkt op de Europese modelaanvraag van onlangs van mijn cliënt. Dus stop er maar mee!”.

 

Onze cliënt is des duivels: hij produceert dit model al lang, heeft – als rechtgeaard creatief – een broertje dood aan vastleggen en kan dus niet goed bewijzen dat hij ‘eerder’ was. Wij vertellen onze cliënt dat een modelbescherming van een ander voor hem dan een probleem kan zijn en instrueren hem om onderzoek te doen. De wederpartij komt met een foto van ‘haar’ schoen op een beurs in 2014. Dat nodigde uit tot verder grondig onderzoek: het blijkt een beurs uit 2013 te zijn, niet 2014!. Je hebt maximaal een jaar om je model te registreren nadat je het op de beurs laat zien. Dus mail terug: te late registratie en dus ongeldig model. Zo wordt de ogenschijnlijk krachtige, maar unfair verkregen modelbescherming afgestraft. Moraal van dit verhaal: geloof niet zomaar alles wat op papier staat en … zorg dat je zelf het nodige op papier hebt …

Jan Smolders

Dohmen Advocaten - Van idee tot product, wij spreken uw taal en kennen uw recht

Uw design beschermen tegen diefstal

Origineel design is het kapitaal van de designer en de bescherming ervan beschermt — dus — het voortbestaan van de onderneming van de designer. Dat beschermen kan met een zogenoemde ‘modelbescherming’, waarbij met ‘model’ zowel een twee- als een driedimensionaal ontwerp wordt bedoeld.

Sinds kort kunt u bij het Benelux Bureau Intellectuele Eigendom online uw model deponeren (registreren). Voor de kosten hoeft u het niet te laten. Foto of tekening uploaden en u bent (zolang u de taxen betaalt) vijfentwintig jaar lang beschermd tegen mensen die uw model stelen.

Wacht niet te lang met registratie, want een model moet “nieuw” zijn om het te kunnen registreren. U heeft weliswaar een jaar respijt, maar in dat jaar kan een ander snel uw model registreren en dan heeft u er toch een probleem bij (u moet dan het depot opeisen).

Als u niet registreert, heeft u slechts drie jaar lang de Europese bescherming tegen één-op-één kopieën, al hebben sommige rechters de neiging de bescherming uit te breiden naar “lijkt op”; vertrouw daar echter niet op. Bovendien heeft u zonder inschrijving mogelijk een probleem om te bewijzen dat u eerst was.

Jan Smolders

 

Dohmen Advocaten - Van idee tot product, wij spreken uw taal en kennen uw recht

Linkedin - Jan Smolders

Columns