donderdag 29 oktober 2015

Inbreuk auteursrecht, ofwel: 'Ja maar, bestond al' II


In een eerdere column schreef mijn collega Jan Smolders al dat “Ja maar, zoiets bestond al” een relevant verweer kan zijn tegen een vordering op grond van inbreuk. In dat geval ging het over modelrecht. In de onderstaande casus is het onderwerp: auteursrecht.


Lampenkappen: big of niet?
Het idee blijft hetzelfde: B spreekt C aan, want die heeft inbreuk gepleegd, C verweert zich met de stelling dat er vóór B al een A was bij wie B heeft afgekeken. Hoe gaat dat ‘in het echt’? Nou, zo: Biglight spreekt Spinlight aan. Waarom? Klik hier. Ja, die serie lampenkappen lijkt wel als twee druppels water op elkaar. Een vraag die wij vaak op ons gratis wekelijks spreekuur krijgen: mag zoiets zomaar?


Als er auteursrecht op zit, nee. Maar wanneer zit er dan auteursrecht op? Het criterium uit de rechtspraak is of er sprake is van een “eigen oorspronkelijk karakter en het persoonlijk stempel van de maker”. Maar wat is dat dan? Kort samengevat: je mag het niet zelf al gekopieerd hebben en er moeten creatieve keuzes in zitten.


Biglight beroept zich op haar auteursrecht. Spinlight gaat daar tegenin: geen auteursrecht, het betreft zeer gebruikelijke vormen die ontleend zijn aan de geometrie en die door verschillende lampenmakers worden gefabriceerd en verkocht. Biglight bindt een beetje in: alleen de lampen met een dubbele laag (4, 8, 9, 10, 11 en 12) hebben auteursrecht, de rest niet. De rechter oordeelt dus alleen over de lampen met een dubbele laag. Die zijn ook niet bijster creatief, maar ook niet “nul creatief”, zo vindt de rechter. Daar kroop Biglight door het oog van de naald.


Gratis modelbeschermingEven een zijstapje: indien de lampenkappen niet langer dan drie jaar op de markt waren, had Biglight ook voor het anker kunnen gaan liggen van het “ongeregistreerd Europees model”. Een ongeregistreerd Europees model houdt in: drie jaar gratis bescherming tegen namaak, creativiteit niet vereist, het enige dat je hoeft te doen, is zeggen dat er een “eigen karakter” aan zit en waar hem dat dan in zit; registratie is niet nodig.


Wie was eerst?Dan terug naar de Biglightzaak. Er is dan nog de vraag of die ­ geringe ­ creativiteit van Biglight zelf is of dat Biglight ook al heeft ‘afgekeken’ van anderen. De rechter kan niet beoordelen of er inderdaad eerdere lampenkappenmakers (3x woordwaarde) waren met iets soortgelijks ­ het zogenoemde ‘vormgevingserfgoed’ of ‘Umfelt’. De bewijslast daarvan ligt bij Spinlight en er is geen enkele foto van eerdere lampenkappen aan de rechter getoond. Dus kan de rechter niet anders dan uitgaan van het auteursrecht van Biglight. De vraag of de lampen links in het plaatje zijn ontleend aan de lampen rechts is ook snel beantwoord. Dus: inbreuk, stoppen en betalen.


Tip om problemen te voorkomenWat leren we hier nu van? Wordt u geconfronteerd met een “ja maar, zoiets bestond al” als reactie op uw e- mail om te stoppen, zwaai dan met onderstaande uitspraak en vraag de ander om bewijs van eerder gelijkend “vormgevingserfgoed”. Zonder dat laatste gaat de namaker gewoon nat bij de rechter. Lees het vonnis hier.

Mr. Hub Dohmen
Twitter: @HDohmen
Dohmen Advocaten – Van idee tot product, wij spreken uw taal en kennen uw recht

vrijdag 9 oktober 2015

(Buiten je) comfort zone

Creativiteit begint waar sleur eindigt, waar je iets anders dan anders doet. Iets nieuws, iets wat je verrast, iets waardoor je nieuwe inzichten of ideeën krijgt. Wat moet dat ‘nieuwe, andere’ nu zijn? Tja, dat ligt helemaal aan jezelf. Verken eens een andere stad, trek wandelschoenen aan en maak een mooie wandeling in de natuur, of ontdek een nieuwe bezigheid.

Laatst kreeg ik zelf die kans. Als hoofdredacteur van ROS paardenmagazine, verwachten mensen dat ik al jaren paardrijd. Een verkeerde aanname. Maar onlangs kreeg ik de kans om bij een rijinstructrice en tevens redactielid van ROS een introductieles te volgen.

Voor het eerst te paard dus. Spannend, want: hoog en wiebelig. Maar tegelijk: leuk spannend, want het leek me leuk om te doen en ik ben sowieso een enorme dierenliefhebber. Na tien minuten vond ik mijn balans op het paard, dat overigens heel geduldig en rustig was. Ik vergat helemaal de tijd en mijn hoofd raakte als vanzelf leeg, zo geconcentreerd probeerde ik de aanwijzingen tijdens de les op te volgen. Het uur vloog voorbij.

Het mooie van deze ervaring is niet alleen dat ik nu ontdekt heb dat paardrijden écht leuk is, maar ook dat ik er inspiratie van krijg. Het is immers veel interessanter om over iets te schrijven wat je zelf hebt ervaren, waar je een beeld bij hebt, waar je bij kan aansluiten. En door iets te doen dat buiten je comfort zone ligt, verleg je grenzen. Steeds in hetzelfde kringetje lopen is ook zo saai.

Dus trek de stoute (rij?)schoenen aan en zorg ook dat jouw creativiteit weer gaat stromen. Mij beviel het goed. Behalve die zadelpijn dan!

Daphne Doemges-Engelen
Textworld
 www.text-world.nl