Opdracht accepteren die risico op faillissement inhoudt?

Hub Dohmen

Waargebeurd verhaal met een kritische noot en een gratis advies. Stel, u hebt een bedrijfje met vijf werknemers. Kruidvat vraagt u om tassen en portemonnees te ontwerpen en te maken. U krijgt de algemene voorwaarden van Kruidvat en moet een verklaring tekenen. Daarin staat (kort samengevat) dat u garandeert dat de ontwerpen geen inbreuk maken en dat u aansprakelijk bent voor alle schade van Kruidvat wegens inbreuk. (dit wordt overigens ook vaak als een vrijwaring benoemd). Onder andere voorwaarden wil Kruidvat niet contracteren, ofwel ‘take it or leave it; voor u tien anderen´. Kruidvat vraagt u om “dichtbij Oilily” te gaan zitten, maar of het té dichtbij komt, laat Kruidvat aan u over. Gelet op de slechte markt besluit u om het toch maar te doen. Kruidvat wordt vervolgens op de nek gesprongen door Oilily en legt alle schade bij u neer, alles volgens de algemene voorwaarden en garantieverklaring. Bij de rechter haalt u bakzeil. U moet 216.000 euro schadevergoeding aan Kruidvat betalen. Volgens de rechter, vrij vertaald, huilt u krokodillentranen. U hebt weliswaar maar vijf werknemers, maar u levert aan 175 winkels waaronder Hema. Zo klein bent u dus ook weer niet. Dat Kruidvat in een economisch machtiger positie verkeert dan u wil nog niet zeggen dat u móét contracteren met Kruidvat. U en Kruidvat wisten beiden dat het om riskante producten ging. Een maand later bent u failliet.

Ja, ik ben het eens met de rechter dat wie met vuur speelt wel eens zijn vingers kan branden en dan niet moet klagen. Vraag is echter: moet u als énige verbrande vingers overhouden? De rechter beoordeelt of de desbetreffende algemene voorwaarde onredelijk of niet onredelijk is: dus zwart of wit. Maar, moet het per sé zwart/wit zijn? Grijs had ook gekund. Juridisch is daar wel een mouw aan te passen. De rechter kan een bepaalde regel uit een overeenkomst niet van toepassing verklaren, als toepassing in het concrete geval “naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onredelijk bezwarend” is. Op basis van diezelfde redelijkheid en billijkheid kan de rechter de overeenkomst veranderen en, volgens mij, de schadegevolgen anders verdelen. Er bestaat verder ook nog zoiets als een “eigen-schuldverdeling” bij schadevergoeding, die is geschreven voor niet-contractuele schadevergoedingsplichten, maar onder omstandigheden ook analoog op contractuele schadevergoedingsplichten kan worden toegepast. De rechter had dus volgens mij een deel van de schade voor rekening van Kruidvat kunnen laten, omdat zij ook schuld had. Kruidvat is hier wel érg makkelijk weggekomen, al heeft ze waarschijnlijk door het faillissement lang niet de 216.000 euro gekregen die het hof toewees. De ontwerper heeft daar echter niet veel aan … Vindt u ook dat een deel van de schade bij Kruidvat had moeten blijven, of bent u het juist eens met de rechter? Reageer op de Blogger van CreatiefZuid!

En mijn advies? Hoe zeer het lezen van algemene voorwaarden ook een rotklus is: scan ze dan toch in ieder geval op woorden als ‘garantie’, ‘vrijwaring’ en ‘aansprakelijkheid’!

Hub Dohmen,
http://twitter.com/hdohmen
www.dohmenadvocaten.nl